Beste urtebetez, iraila amaierarekin batera, Donostiako Zinemaldiaz gozatzeko aukera izan genuen. Gazteriaren Epaimahaieko parte izanagatik kronika Zuzendari Berriak eta Horizontes Latinos sailetan zentratzen den arren, Sail Ofiziala, Perlak eta Zabaltegiko hainbat film ere nabarmendu ditugu, besteak beste. Segidan jaialdiko bederatzi egunek emandakoa.
Ostirala, 18
– PIKADERO
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Ben Sharrock
Herrialdea: Eskozia/Euskal Herria
Puntuazioa: 7
Gazteriaren akreditazioen entregen atzerapenaren ondorioz Amenábarren, “Regression”, lan berria galtdu arren, sorpesa atseginarekin abiatu genuen aurtengo edizioa. Ben Sharrock eskoziarrak moldeak hautsi ditu, ez bakarrik istorioa osotasunean euskaraz filmatu izanagatik, baita ekarpen artistikoarengatik ere. Zuzendari gazteak ipar-ekialdeko zinema europarrean topatu du inspirazio nagusia eta estetika zaindua eta plano luze bezain zabalen bitartez euskal gizartea orain arte ikusi ez dugun bezala islatzea lortu du. Plano geldien aukeraketa, ordea, ez da erabaki estetiko hutsa, etorkizuneko ezjakintasun eta zalantzen aurrean pertsonaien barne paralisia adimenez ilustratzeko erabaki inspiratua baizik.
Euskal tradizioetan sustraituriko baserriaren munduak eta gure izaeraren inguruko eszena komiko zein musikatuek ikuslearekiko hurbiltasuna handitzen dute, baina Sharrocken meritu nagusia krisiaren ondorioz inoiz baino eztabaida gehiago sortu duten gaiak istoriaoren erdigunean jartzea izan da. Lana, familia eta bestelako konbentzio sozialek gidatuta bizitza eta zoriontasunaren inguruko hausnarketa freskoa osatu du eskoziarrak, une batetik bestera drama leunetik umore absurdora igarotzeko gaitasuna duena. Amaiera luzeegiak filmari indar pixka bat kentzen dion arren, filmaren ekarpena txalotzekoa da, euskal zinemagintzan leihoa berriak irekitzen dituelako.
Trailerra:
– THE KIRISHIMA THING
Saila: JAPONIAKO ZINEMA INDEPENDIENTE BERRIA
Zuzendaria: Daihachi Joshida
Herrialdea: Japon
Puntuazioa: 7
Janopiako zinema independiente berriari eskainitako sail berezituaren barnean topatu genuen nerabezaroaren hauskortasunaren inguruko beste film inspiratu bat. Eskolako ikaskide baten ausentzia abiapuntutzat hartuta elkar ezagutzen duten gazteen artean garaturiko erlazioak esploratzen ditu filmak, bizitasun eta dinamikotasun handiz. Denbora tarte berean jazotako gertaerak ikuspuntu ezberdinen bitartez erakustea da Daihachi Joshidaren bigarren obraren ezaugarri aipagarriena, egoerak behin eta berriz errepikatu arren, aldi bakoitzean informazio berria eskaintzean ikuslea istorioan bete-betean barneratzea lortzen duelako.
Gazte garaiko identitate krisia islatzeko, segurtasun eza eta desioen hauskortasuna indar handiz harrapatzen ditu pantailan, baita guztiz galdu gabeko inozentziaren edertasuna ere. Estimatzekoa da aktore hain gazteen bitartez pertsonaien barne sentsazioak plano egokien bitartez gorpuzteko zuzendariak erakusten duen gaitasuna, sarritan elkarrizketak erabiltzeko beharrik gabe. Tabakaleran “In The Room”en proiekzioan sartu ez izanagatik amaitu genuen Príncipen filma ikusten, eta baita ederki gozatu ere.
Trailerra:
– THE ASSASSIN
Saila: PERLAK
Zuzendaria: Hou Hsiao-Hsien
Herrialdea: Taiwan
Puntuazioa: 7
Jaialdiko lehen egunetako filmen artean ikuskizun handia sortu zuen horietako zen Cannesen zuzendari onenaren saria irabazi zuen “The Assassin”. Hou Hsiao-Hsienek bere obra berrian orain arte findu duen estilora elementu berriak gehitzeaz gain, txinatar kulturan bereizgarri den wuxia borroka-artearen generoa irauli du akziozko eszenak alboratu eta argazkigintza poetikoa eta pertsonaien samina lehenestean. Errealizazioa txalotzekoa da, pertsonaien nortasun eta barne gatazken kontrapuntu diren naturako paraje txundigarriak maisutasunez harrapatzen ditu kamerak, zelatan egotearen etengabeko sentsazioa bezala; zentzu estetikoan esperientzia paregabea da, zalantzarik gabe.
Modu batean, zuzendariak lortzen du transmititzea filma osatzen duen elementu oro harmonia perfektuan harituta dagoela, baina, obraren gorentasuna hainbestekoa da, ikusaldi bakarrean konprenitu eziniko lan baten aurrean egotearen sentsazioa gailentzen dela, are gehiago nekea denengan gailentzen den eguneko azken proiekzioa izanda. Hala ere, protagonistaren bihotz barnera begiratuz gero topatuko dugu filmaren funts nagusia, mendeku gupidagabea eta gizatasunezko sentimenduen artean galdurik zalantza egiten duen emakumea. Dinamika hau zinez interesgarria da, exekuzio sistemikoek bere helburura geroz eta gehiago hurbiltzea posible egiten dutelako, baina, aldi berean, mendekuaren oinarri emozionalak mantentzen duelako bizirik, mendekatzea funtsean sentimenduek bultzaturiko erabakia baita, eta sentitzea gizaki egiten gaituena.
Trailerra:
Larunbata, 19
– ONE OF US
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Stephan Richter
Herrialdea: Austria
Puntuazioa: 6
Larunbata gazteriaren inguruko beste istorio batekin abiatu genuen, kriminaltasunarekin loturikoa oraingoan. Nerabezaroko ezjakintasuna eta identitate gabeziaren ondorioz arratoi gisa ikusiak diren gazteek gauzaturiko ekintza biolentoek komunitate txiki bateko biztanleen iritziak eta erlazioak eraldatzeko duen indarraren inguruko istorio tragikoa. Pertsonaien bizitza lineala adimenez islatzen dute supermerkatuko produktu automatizatu eta errepikakorrak erakusten dituzten erritmo geldoko planoek.
Pertsonaia ezberdinen arteko erlazioak zoriaren inguruan adimenez haritzen ditu Stephan Richter gazteak, bakoitzaren ekintzek ingurukoengan ondorio zuzenak dituztelako, baina baita eurek kontrolatu ezin dituzten pertsonen ekintzek ere. Gizonezko poliziaren kasua da honen adibide esanguratsuena, familia bizitza estandarra egitea bilatu arren, hiltzaile gisa kondenatua amaitzen duena, kanpo zein barne mamuen ondorioz. Benetako gertaeretan oinarriturik dagoen istorioa dela kontuan hartuz gero, gai delikatuak adimenez landu eta istorio orekatu bat lortu du. Pertsonaiei kapa gehiago gehitu eta nortasunetan ez sakontzearen ondorioz emozio-inpaktu handiagoa lortu ez izana da filmaren gabezia bakarra.
Trailerra:
– LA TIERRA Y LA SOMBRA
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: César Augusto Acevedo
Herrialdea: Kolonbia/Txile
Puntuazioa: 7
Erritmoa zeharo aldatu zuen Horizontes Latinos saileko lehen proiekzioak. Lurraren lanketa eta uzta bilketan lan egiten duen komunitate txiroko familia batean jartzen du fokua historio honek, hautsez kutsaturiko airea arnasteagatik larri gaixotu eta egun osoa etxeko ohean igarotzen duen semea zaindu behar duena. Garapen mantsoko kontakizuna, ikuslearengan izugarrizko itogarritasun sentsazioa eragitea lortzen du plano lineal eta luzeen bitartez, filmeko pertsonaien aldaketa eta itxaropen gabeko bizitza bikain islatzen dutenak.
Hasierako geldotasuna gainditu eta istorioan barneratuz gero, pertsonaien sufrimendua ulertu eta aurre egin beharreko dilemen sakontasunera iritsiko da ikuslea, iragana eta etorkizuna, aldatu nahi eza eta bizitza huts bati beldurra, heriotzari dioguna baino handiagoa bihurtzen dena norberaren egunerokoak zeresana galtzen duenean. Eszena lazgarrienak film amaiera aldera iristen dira; egoera makurragoa bihurtu ahala, familiaren degradazio progresiboa sinbolizatzen duen zaldiaren ihesaren bitartez edota aita hiltzean seme gazteak gorpua ikusi eta bere eskua laztantzen dueneko unea dira inpaktu emozional handiena eragiten dutenak. Erritmoa eta estetika uneoro kontatu nahi denaren zerbitzura egoteak egiten du César Augusto Acevedo zuzendariaren estreinako obra interesgarri. Ez zuen Cannesen zuzendari berrien lehen lanei eskainitako “Caméra d’Or” saria halabeharrez eskuratu.
Trailerra:
– LE NOUVEAU
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Rudi Rosenberg
Herrialdea: Frantzia
Puntuazioa: 9
KUTXA ZUZENDARI BERRIAK SARIA
Jaialdiko lehen harribitxia komedia baten bitartez iritsi zen. Nerabezaro garaian ingurugiro sozial berrietara moldatzearen inguruko istorio frantses bikaina da Rudi Rosenberg zuzendari gazteak osaturikoa. Gure nortasuna bilatzen dugun garaian onartua izatearen inguruko kezka unibertsalean jartzen du fokua eta klitxerik gabeko umore naturalaren lanketaren bitartez izugarri biziak diren pertsonaien arteko dinamikak jartzen ditu abian, etengabe egoera berriak planteatuz.
Kontakizunaren meritu nagusia ikusle ororen bizitzan giltzarria izan den garaia oroitaraztea da, istorioko haurrek bizi dituzten egoerekin identifikatu eta pasadizo pertsonalak memoriara ekartzeko duen gaitasuna. Istorioa identifikagarria da edonorentzat, baita pertsona ezinduentzat ere eta polita izan zen halako talde bat proiekzioan emozionaturik ikusi eta ondoren solasaldian galdezka entzutea. Lorpena are handiagoa da filmean debuta egin duten aktoreekin landua izan dela kontuan hartuz gero, denek norabide berean bultzatu eta ikuslea istorioan bete-betean sartzea lortzen dutelako. Egoera batzuen gogortasuna eta zailtasunak bere gordintasunean erakusten dituen arren, istorioak energia positiboa transmititzen du, bizitzari gorazarre egiten dio eta ikusleak iraganan hori maitasunez begiratzea lortzen du. Zinema emozioa bada, “Le Nouveau”k bere zeregina osotasunean betetzen du. Gazteriako Epaimahaia osatzen genuenen artean hurbileko gaia den honek zirrara eragin eta filmak proiekzio amaieran txalo zaparrada izugarria jaso zuen. Gazteriaren Saria eskuratzeko lehen hautagai sendoa.
Trailerra:
– 600 MILLAS
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Gabriel Ripstein
Herrialdea: Mexiko
Puntuazioa: 5
Oparoa da azken urteetan Mexiko eta AEBen arteko arma trafikoaren gatazka landu duten filmen zerrenda. Tim Roth aktore entzutesuaren presentziak argiztatzen zuen Gabriel Ripstein zinegilearen lehen obra eta, nortasun propioko hainbat elementu landu arren, tamalez, beste hainbatetan ikusitako pelikula baten aurrean egotearen sentsazioa gailendu zen ikuslegoaren artean.
Kamera lan txukunaren bitartez hiperrealismoa lehenesteak istorioaren hainbat egoeren lazgarritasuna azpimarratzeko balio du, baita pertsonaien arteko erlazioen sinesgarritasuna areagotzeko ere. Errealitatea berezko izaera lineal eta lauean erakutsiz, mturreko indarkeria eta tentsio uneei momentu zehatzetan bakarrik egiten diete tartea; ez da thrillerraren logika bizkorrean funtzionatzen duen kontakizuna. Ripsteini faltatu zaiona istorioari osotasun zabalago bat ematea izan da, modu batean, behar bezainbeste haritu gabeko pieza indibidualez eraikitako kontakizun bat dirudi, errealitateko bizitzaren isla izan daitekeen arren, dramatiko funtzionatzen ez duena. Erdibidean geratzen da eta ez du ikuslearekin inolako emozio konexiorik eragitea lortzen.
Trailerra:
Igandea, 20
– STAY WITH ME
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Rhee Jinwoo
Herrialdea: Hego Korea
Puntuazioa: 6
Jaialdiko hirugarren eguna ere nerabezaroaren ingurko istorio batekin hasi genuen, oraingo honetan hegokorearra. Aipagarria da Zuzendari Berriak sailean garai horretako kezkak eta ezegonkortasuna gai nagusia izatea, akaso egun bizi dugun bertigozko egoera globalaren erakusle.
Rhee Jinwoo zuzendariaren hitzetan filmaren helburua bizitzako bidea argitzea bilatzen duten nerabeen sentimenduetan sakontzea izan arren, ez du nahi bezainbesteko inpaktu emozionala sortzen pertsoanien arteko erlazio kateatze makalaren ondorioz. Horregatik, ingurugiro sozialak sentimenduek baino pisu gehiago hartzen dute, muturreko indarkeriazko eszena gordinetan edo gizarteak osotasunean jasaten duen inkomunikazioan islatzen dena. Kamerarak adimenez erretratatzen du kokaleku bakoitza, plano berean indarra hainbat foku ezberdinetan jarri eta irudiek dinamismoa izan dezaten. Baina istorioa, bere baitan, ez du aparteko sentsaziorik sortzen ikuslearengan.
– EVOLUTION
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Lucile Hadzihalilovic
Herrialdea: Frantzia
Puntuazioa: 8
EPAIMAHAIAREN SARI BEREZIA
ARGAZKIGINTZA ONENA: Manu Dacosse
Sail Ofizialeko gure lehen aukeraketa sorpresa eder bezain iluna izan zen. 2004an “Innocence” estreinako lanaren Zuzendari Berriak saria irabazi zuen Lucile Hadzihalilovic emakume frantziarrak bigarren lana aurkezten zuen, oraingoan lehiaketa gorenean. Itsas ertzean bizi den komunitate txiki eta bakartian garatzen da istorioa eta giza sorkuntzaren oinarriak zalantzan jartzen ditu arrazaren purutasuna mantentzea bilatzen duten emakumezkoen bitartez.
Filmak itogarritasun sentsazioa transmititzen du uneoro, hein batean musika eta estetikaren lanketa apartari esker. Narrazioa boteretsua da, ikusleak ume inuzentearen perspektiba beretik ezagutzen dituelako pixkanaka emakumeek ezkutatzen dituzten sekretu ilunak. Itsasaldea, etxe eta medikuntza esperimentu gelak, ur azpiko parajeak… kokaleku bakoitzaren erretratua maisutasunez landu du filmaren lantaldeak istorioa norabide komun batera bideratzeko. Sugandilaren metaforak ere zentzu berean jokatzen du: harrizko pareta gogor bezain labainkorrean zehar gora egiten saiatzen den animali ñimiñoak, urezko inguru naturalean lurreko engonkortasuna bilatzen duena hain zuzen ere, istorioaren protagonista ispilatzen du, fisikoki zein mentalki bera baino boteretsuagoak diren emakumeen artean ezintasunez aurrera egiten saiatzen dena. Haurren egoera zenbat eta konplikatuagoa bihurtu, ikuslearengan ondoez sentsazioa nabarmen handitzen da eta hori filmak bere helburua lortu izanaren erakusle garbia da.
Trailerra:
– SUNSET SONG
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Terence Davies
Herrialdea: Ingalaterra
Puntuazioa: 7
Terence Davies jaialdiko beteranoa da jadanik. 2011ean “The Deep Blue Sea” lana aurkezteaz gain, hiru urte lehenago bere ibilbidea omentzeko atzera begirako proiekzio saio bereziak ere izan zuen tartea. Oraingoan, zinegile ingelesak gerra garaia eta baserriaren bitartezko lurrarekiko tradizioa islatzeko drama klasikoa besarkatu du, istorioa kontatzeko modu estandarra. Dramatiko lineala eta aurreikusten erraza izateak, ordea, ez du kontakizunaren edertasuna lausotzen.
Eskoziako mendikateetako eta landa gune zabaletako edertasuna argazkigintza dotorearen bitartez harrapatu du irudietan Daviesek, baina baita pertsonen barruko sugarra ere. Generazioen joan etorriaren aurrean lurraren iraunkortasuna islatzen duen istorioak baserriko lan mekanika, garaiko koplak eta tradizioak eta gerrak sortutako ezegonkortasun eta beldurra erakusten ditu, neska gazteak kolpe gogorren bitartez ezinbestean aldatzen duen bizitzaren inguruko ikuspegiaren eboluzioarekin batera. Istorio erraza baina gozoa, sentimenduzko une indartsuen bitartez bere funtsa betetzea lortzen duena.
Trailerra:
Astelehena, 21
– BARASH
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Michal Vinik
Herrialdea: Israel
Puntuazioa: 6
Gazteria eta izatea beste behin ere, oraingoan sexualitatearen bitartezko nortasun bilaketaren inguruan. Proposamen interesgarria da Michal Vinik zinegile israeldarraren lehen lanak jorratzen duena, pertsona orok bizitako gorpuzkera eta janzkeraren bitartez itxura eta benetako nortasuna konbinatzearen inguruko ahaleginarekin jokatzen duelako. Bikote harreman lesbikoak gaztetatik izan beharko luketen zilegitasuna mahai gainean jartzearekin batera, amodioak eragin dezakeen pertsonalitate xurgaketaren inguruko hausnarketak plazaratzen ditu obrak.
Erotismoa, alaitasuna, ezintasuna eta tristura bezalako sentimenden bitartez, drogak eta sexuaren munduan lehen esperientziak bizi dituzten gazteen sentsazioak pantailan indarrez islatzea lortzen du filmak. Horrez gain, eta zeharka bada ere, Israel eta Palestinaren arteko gatazkak ere badu istorioan tartea aktibismo militarrean desagerturiko arrebaren bitartez, zeinak ez ulertua sentitzen den filmeko protagonistaren izaeraren extensio gisa funtzionatzen duen. Amaieran neska gazteak bere nortasun propioa abian jartzeko erabakitasuna erakusten du, baina erdizka, filmaren antzera. Istorio egokia, baina aparteko handinahikeriarik gabekoa.
Trailerra:
– RODINNY FILM
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Olmo Omerzu
Herrialdea: Txekiar Errepublika
Puntuazioa: 6
Nerabezaroaren hauskortasuna gora eta behera, oraingoan nolanahiko luxu materialak izan baina arlo gizatiarrari behar bezainbeste erreparatzen ez dion familiaren fokutik kontaturiko istorioan. Euren nortasuna bilatzeko ahaleginetan dabiltzan gazteen babes izan ordez, oporretara joaten dira gurasoak; familia abandonatzen, karga sinboliko izugarria duen zakurra bezala.
Filmeko azken eszenara arte familiarekin elkartzen ez den animaliaren rol paraleloa giltzarria da istorioa ulertzeko, familiaren haustura ispilatzen duelako. Kaiolan igarotzen ditu lehen uneak, bere nortasunaren bila preso sentitzen den etxeko gazteak bezala, eta kateak hautsi eta ihes egitean, isla desertua topatzen du aurrez aurre alde batetik, noraezean dabilen semea bezala, eta sastrakaz beteriko bide malkartsua bestetik, aitatasunaren inguruko egia ezagutzean aitak topatzen dituen etengabeko oztopo eta zailtasunen erakusle. Ezusteko gidoi iraultze honen ostean, ordura arte modu pausatuan garaturiko istorioak dimentsio berri bat hartzen du eta paralelismoek esanahi osatuagoa. Berritasun dramatikorik eskaini gabe behar baino gehiago luzatzen den amaiera da filma borobilagoa ez bihurtzea eragiten duen arrazoi nagusia.
– DESDE ALLÁ
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Lorenzo Vigas
Herrialdea: Venezuela
Puntuazioa: 8
Veneziako Jaialdiko Urrezko Leoia jasotzetik zetorren Lorenzo Vigasenen filma, estreinako obra izan arren aurrez bestelako proiektuetan eskarmentu asko izandako lantaldeak osatu duela nabaritzen dena. Istorioaren planteamendua zinez interesgarria da, giza erlazioak eraiki eta emozioak ulertzeko ezintasuna duen gizonaren erretratuaren bitartez, hain kanporakoi bezala ikusten dugun gizarte latinamerikarraren antitesia plazaratzen duelako. Erlazioak eraikitzetik inoiz baino gertuago egon baina ukatu egiten dituen uneetan protagonistaren plano subjektiboen bitartez erabilitako fokatze desegokia baliabide ezin hobea da pertsonaiak bizi duen munduarekiko sentitzen duen inkomunikazioa transmititzeko. Bakardearen mamuei aurre egin ordez, maitasuna bilatzen du jendartean onarpenik ez duen bestelako praktika sexual indibidualistaren bitartez. Ildo horretan, sortzaileek zentzutasunez jokatu dute protagonistaren izaera pedofilo edota homosexual arrunt batera mugatzean
Bi protagonisten nortasunen iraultza eta elkarreraginaz gain, narratiba istorio osoan zehar landuriko modua oso eraginkorra da. Egoerak planteatu eta jarraipen organiko eta ez errepikakorra emateko gaitasuna erakusten du Vigasek, behar baino gehiago luzatu gabe, eszena batetik besterako jauzi bakoitzak garapen dramatikoa inplikatzen du, sarritan elkarrizketa bakar baten beharrik gabe. Caracas hiri aztoratuaren bihotzean filmatu izanak ere honen mesedetan jokatzen du, bertakoen benetako bizitza eta izpiritua harrapatu eta fikziozko kontakizunean txertatzea lortzen duelako. Honez gain, txalotzekoa izan zen proiekzioaren osteko solasaldian zuzendariak hasieratik harturiko jarrera: ohiko galdera erantzunen dinamika jarraitu ordez, berak hartu zuen galdetzaile rola, sarritan Gazteriaren proiekzioetan faltan bota dugun publikoaren sen interpretatiboa bultzatuz. Filmak mastekatuta jaso ordez bakoitzsk bere errealitatea eraikitzearen aldeko oihua.
– VIDA SEXUAL DE LAS PLANTAS
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Sebastián Brahm
Herrialdea: Txile
Puntuazioa: 4
Eguneko laugarren filma jarraian ikustea ez da erraza izaten, are gutxiago Zuzendari Berriak saileko proposamen geldo bat izanez gero. Zailtasun horri egin behar izan zion aurre Sebastián Brahm zinegile gaztearen pelikulak, garuna istorioz blaituta eta atseden eske dagoen unean ikuslegoa konbentzitzea. Arrazoi honek pisu handia izan zuen filma epaitzerako orduan eta, gizonaren hasierako delirio eszenak edo emakumearen amatasun frustratua islatzen zuten egoera giltzarriek indar emozional handia izan arren, beste hainbat soberan egotearen sentsazioa gailendu zen ikusleen artean.
Istorioak sinpletasuna zuen funtsezko oinarri eta modu horretan garatzen da, baina aurreikusten errazak diren eta erritmo eskasa duten elkarrizketek pertsonaien motibazioak mamitu ordez sortasuna eragin zuten. 30 urte baino gehiago dituen zuzendariaren estraineko lana dela kontuan izanez gero, suposatu genezake pertsonalki sakoneko esanahia duen kontakizuna dela honakoa, baina, tamalez, ez du une batean ere obra gisa osotasunean funtzionatzea lortzen eta erdibidean geratzen da. Protagonistaren azken ekintzekin bat egiten duen film amaierako abestiak, “sin ti no soy nada” bezalako mezuen bitartez, maitasun erromantikoa eta patriarkatuaren eredua hedatzen ditu, emakumearen rol nagusia, errealizazio pertsonalaren gainetik, ama izan eta familia bat osatzea dela transmititzearekin batera. Bada perspektiba aldatzeko garaia.
– SICARIO
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Denis Villeneuve
Herrialdea: AEB
Puntuazioa: 6
Denis Villeneuven film berria ikusmin handia sortu zuen horien artean zegoen. Zuzendari kanadarrak “Incendies” maisulanaren ostean, duela bi urte Zinemaldian aurkezturiko “Enemy” eta “Prisoners” obra makabro bezain zirraragarriak gorpuztu zituen. Azken honekin bere estilo bereizgarriari uko egin gabe ikuslego zabalarentzat erakargarriagoa den thriller estandarra lantzeko gai zela erakutsi bazuen, oraingoan balantzak konbentzionalismoaren alde egin eta bertute baino gabezia gehiago dituen obra osatu du.
Gorpu desitxuratuz beteriko etxeko hasierako sekuentzia itogarriak, segidan etor litekeen bortizkeriaren oinarria ezartze du, baina narrazio dinamiko eta itogarria landu ordez, gatazkak eragindako dilemen azaleko hausnarketa egin eta aurrez askotan ikusi dugun Hollywooden formulari men egiten dion obra estandar eta lineala osatu du oraingoan Villeneuvek. Harrigarria da istorioa osatzen duten pertsonaien oinarri gatazkatsuak aurkeztu arren gerora, kontakizuean zehar, euren barne munstroetan hain gutxi sakontzea, Benicio del Torok hasiera batean protagonista nagusia zirudien Emily Blunti zeresana osten dioneko unea da honen erakusle garbiena. Zuzendari kanadarrak lan onargarria osatu du errealizazioaren alorrean eta AEB eta Mexikoren arteko salbatzaile eta hiltzaileen arteko dikotomia ere plazaratu du, baina halako pertsonaia kontraesankor eta hauskorrek eman zezaketen jokoa xahutu du.
Trailerra:
Asteartea, 22
– IXCANUL
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Jayro Bustamante
Herrialdea: Guatemala
Puntuazioa: 3
Astearte goiza pisutsua bilakatu zen. Biztanleria mayaren bazterketa eta pobreziaren inguruko istorioa oinarri hartuta, Jayro Bustamanteren lehen obra bertako emakumeek kode sozial eta erlijiosoen ondorioz pairatzen duten esklabutza fisiko eta psikologiko lazgarriaren bozgorailu izaten saiatu bazen ere, narratiba astun eta geldoaren ondorioz, inpaktu emozional eskaseko istorio baten aurrean egotearen sentsazioa izan genuen.
Haur trafikoaren inguruko gatazka lantzen duen filmaren amaierako zatiak indar gehiago du, baina dramatikoki ez du funtzionatzen, ez erritmoaren ezta inpaktu emozionalaren aldetik ere. Ez genuen istoriorekin une batean ere konektatzea lortu eta amaitzeko gogoa gailendu zen proiekzioaren erdialdera.
Trailerra:
– PAULINA
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Santiago Mitre
Herrialdea: Argentina
Puntuazioa: 9
HOZIONTES LATINOS SARIA
GAZTERIAREN SARIA
TVE OTRA MIRADA SARIA
Santiago Mitreren bigarren obra jaialdi osoan zehar gehien gozatu genuenetako bat izan zen. Estetika eta zinemagintza aldetik maisutasuna bilatzean baino gehiago jartzen du fokua kontakizunaren dinamismoan eta pertsonaiek bizi dituzten giza dilemen konplexuetan. Hala ere, muntaia zatikatuaren bitartez istorioa kontatzeko modua zinez inspiratua da, oso eraginkorra filmaren une giltzarriak perspektiba ezberdinetatik osatzeko. Istorioa erraz ikus daiteke, baina ez konbentzionalak izateagatik, baizik eta irudi kateatze inspiratua eta antzezpen boteretsuak erdietsi dituztelako, oso sinesgarriak.
Baina filma beste maila batera goratzen duena kontakizunaren mamia bera da, hezkuntzaren bitartez mundu hobeago bat eraiki nahi duen irakasle idealista eta gaizkia, legea eta justiziaren pragmatismoaren bitartez eten nahi duen aitaren arteko talka. Familiako bi pertsonen arteko ikuspuntu kontrajarriek istorioko egoera konkretuetatik haratago doan dilema moral zabalago bat planteatzen dute, barkamena eta zigorraren artekoa. Zer egin izugarri lazgarria izan arren, askoz haratago doan sistemaren arazo estrukturalaren ondorio den bortxaketa baten aurrean? Ikuspuntu bakoitza hainbeste indar eta sinesgarritasunez interpretatzen dute Dolores Fonzi eta Oscar Martínez aktoreek, ikuslea batak zein besteak arrazoia dutela pentsatzera iristea lortzen duela. Bien arteko amaierako eszena txalotzeko modukoa da, izugarrizko botere emozionalekoa.
Trailerra:
– MAGALLANES
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Salvador del Solar
Herrialdea: Peru
Puntuazioa: 7
Joan den urtean Zinema Eraikitzen sailean egondako lana, oraingoan bere osotasunean gozatzeko aukera izan genuen. Beldurrez joaten gara batzutan proiekzio hauetara, aurreko edizioetan lanketa eskasaren ondorioz erdibidean geratu diren hainbat istorio topatu ditugulako. Salvador del Solarrek, ordea, gizarte peruarraren erretratu gordina osatu du bere lehen obran, zorigaitzean bizi diren pertsonaien patu tragikoa eta gizartearen oinarrizko funtzionamendua antolatzen duen sistemaren ustelkeria sistematikoa islatzean.
Film sozialaren izaera sustraitua du Magallanesek. Errealizazio txukuna osatu eta egoera bakoitzera egokitzen diren plano eta elkarrizketen bitartez, ikusleak pertsonaia bakoitzaren motibazio eta ekintzekin konektatzea lortzen du. Elipsien bitartez eszenei mamia kendu ordez iradokitzeko gaitasuna izatea lortzen du, bai elkarrizketetan eta baita muturreko indarkeriazko uneetan ere, non ikuslearen irudimena baita terrore eta biolentzia sortzaile handiagorik ez dagoen. Akaso filmaren une giltzarri gehiegi elkarrizketa bitartezko konfesioetan oinarritzeak indarra murrizten dio istorioari, baina pertsonaien artean eraikitako istorioa dinamikoa eta freskoa da.
Trailerra:
– THIRST
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Svetla Tsotsorkova
Herrialdea: Bulgaria
Puntuazioa: 4
Eguna amaitzeko dinamikarik gabeko film laua izan genuen. Mendian, zibilizaziotik urrun, bi familiaren arteko erlazioa esploratzen du Svetla Tsotsorkova zuzendari bulgariarraren estreinako luzemetraiak, baina tamalez ez du lortzen pertsonaiei nahi bezainbesteko sakontasuna ematea eta elkarren arteko anai-arreba eta senar-emazte erlazioak aurreikusten errazegiak bilakatzen dira.
Garapen dramatikoa geldoa eta errepikakorra da eta mamirik gabeko elkarrizketek ere eskasia hori nabarmentzen dute. Hori gutxi balitz, pertsonaiek ere ez dute nortasun markaturik, euren ekintzek ez dute inolako erabakitasunik transmititzen. Filmak inolako emoziorik ez transmititzea da zine aretoan gerta litekeen okerrena, eta Thirstekin horixe gertatzen da. Nahitaezko proiezkioen artean eguneko laugarren filma debut obra izateak ere istorioa sakontasunean hautematea eta interpretatzea nabarmen zailtzen duen arren, dramatikoki eskas, hanka motz geratzen den istorio baten aurrean gaude.
Trailerra:
Asteazkena, 23
– LAS ELEGIDAS
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: David Pablos
Herrialdea: Mexiko
Puntuazioa: 8
Beste behin ere, Horizontes Latinos sailak eskaini zizkigun emozio indartsuenak. Amodioaren eta traizio gorenaren arteko hari fina esploratzen dituen prostituzioaren inguruko drama gordina izan genuen goizeko sesioan. Dramatikoki zentzutasunez eraikia, istorioak hainbat foku ditu. Alde batetik, maite duen neska salbatzeko beste neska batekin ezinbestean suntsituko den erlazioa eraikitzen duen mutil gaztea, eta bestetik prostituzio behartua jasaten duen istorioko protagonista. Kamerak modu adimentsuan harrapatzen ditu mutilaren barne dilema eta elipsi eta soinu bortitzen bitartez indarturiko neskaren sexu sesioak, elkarrizketaren beharrik gabe ikuslearengan hausnarketa sakonak eragiten dituztenak.
Familia mexikarrean sexuzko botere erlazioen eta komunitatearen erretratu lazgarria osatzen du filmak, beldurrak itota, injustiziak onartu eta isilpean bizitzea ezinbesteko zerbait bezala ikusten duen gizartearen isla makurra. Neskaren bizi horretatik ihes egiteko aukera zirkulu horietan murgildurik ez dagoen pertsona batek eskaintzean pizten da itxaropenaren izpia, baina sentsazioa are lazgarriagoa bilakatzen da aukera hori ilusio hutsa besterik izan ez zela ezagutzean. David Pablosen lanak emozio indartsuak sorrarazteko gaitasuna izan zuen eta hori da estimatu beharrekoa.
Trailerra:
– PAULA
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Eugenio Canevari
Herrialdea: Argentina
Puntuazioa: 2
Bestelakoa izan zen bazkaldu aurreko proiekzioa. Eskerrak ordubete eskas irauten zuela, norabiderik gabeko film argentinarraren linealtasuna eta emozioen ausentzia nabarmena izan zelako. Oinarrian protagonista eta zakurraren artean paraleloan garatzen den amatasuna eta abortuaren arteko dilema esploratzeak aukera dramatikoak aberastu zitzakeen arren, eszenen eta pertsonaien garapena oso eskasa da, egoera bakoitzean azalean geratzen dira eta elkarrizketa hutsal eta errepikakorrek nekez ematen diote dinamika istoriari. Iraupen laburreko istorioa luze bilakatu eta amaitu zedin erreguka ikusi genuen.
Aste osoan zehar ikusitako film makalena, zalantzarik gabe.
Trailerra:
– DRIFTERS
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Peter Grönlund
Herrialdea: Suedia
Puntuazioa: 7
Emozio indartsuek tartea izan zuten berriz ere arratsaldeko lehen proiekzioan. Drogek Suediako kale izoztuetan eragindako miseriaren inguruko kontakizun gordina ezagutu genuen benetan zirkulu horietan murgildu diren pertsonak aktore gisa erabiliz errealismo izugarria erdietsi duen obraren bitartez. Droga negozioaren itogarritasuna eta gizatasuna kentzeko ahalmena bikain islatzen du istorio honek, diruaren truke, kaleetan etengabean trafikatu, kideak traizionatu, norbere adikzioa handitu… edozer egiteko prest dagoen protagonistaren fokuaren bitartez.
Peter Grönlundek bere lehen obran zentzu guztietan suntsitzailea den praktikaren erretratu gogorra osatzeaz gain, legeen hipokresia ere islatu du sozialki onarturiko alkohola eta, gaitzespen zabala izateaz gain, gehienetan krimenarekin lotzen diren droga gogorrak alderatzean. Aldi berean, izugarri aberasgarria da istorioaren erdigune normalean droga munduarekin lotzen den gazteria izan ordez, bizi esperientzia luzea duten pertsona helduak izatea; arazoa nerabezaroko garai konkretura mugatzen ez dela eta estatua ere erantzule den egoera kritikoen aurrean gizaki orok ihesbideak bilatzen dituela azpimarratzen du.
Trailerra:
– PARASOL
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Valéry Rosier
Herrialdea: Belgika
Puntuazioa: 7
Ez da ohikoena zinegile belgiar batek festa eta oporraldi ugariren erdigune izan ohi den Mallorka esploratzea, are gutxiago bere estreinako obran Abiapuntu hori oinarritzat hartzen du Valéry Rosierrek turismoaren inguruko bestelako ikuspuntu bat plazaratzeko. Ezezaguna duten hirian hiru pertsonaiek modu paraleloan egiten duten nortasun bilaketa esploratzen du, tristatzen dituen egoera aldatu eta bizitzan zeresana bilatzearen inguruko ahalegina.
Filmak baditu hainbat umore ukitu inspiratu, baina funtsean drama soziala da, hiru adina tarte ezberdinetako protagonstek lotzen dituzten kateak hautsi eta maitasuna bilatzearen inguruko istorioa. Bakoitzaren desioek dinami dramatiko interesgarriak planteatzen ditu, bereziki muntaia lan txukunari esker, zeinak pertsonaia ezberdinen eszenen kateatze inspiratuaren bitartez elkarren arteko konparaketak eraikitzea posible egiten duen. Ez da aparteko inpaktu emozionala sortzen duen filma, baina bere sinpletasunean funtzionatzen du.
– HIGH-RISE
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Ben Wheatley
Herrialdea: Ingalaterra
Puntuazioa: 8
Sail Ofizialean topatu genuen egungo obra originalena. Urbanizazioaren etorkizuneko zahartze garaian, bere baitan gizarte oso bat biltzen duen etxe orratz bat da istorioaren abiapuntua. Pisu bakoitzak erizaintza, piszina, gimnasioa, supermerkatua, luxuzko jatetxea, apartamentuak… biltzen ditu, eta pisuen mailakatzeak gizartearen mailakatzea bera islatzen du, aberats eta behartsuen arteko hierarkizazioa. Proposamen original bezain zoroa, Crash obra distopiko aparta plazaratu zuen J. G. Ballard idazlearen moldaketa zinematografiko honek gizarte ordena pikutara joan ahala Tom Hiddlestonek interpretaturiko pertsonaia protagonistak eraikuntzaren barnean jasaten duen delirio sentsazioa transmititzea lortzen du.
Lanketa dramatikoan bezala estetikoki ere ausarta izan eta pasarte ikusgarri batzuk eskaintzeaz gain, elkarrizketa mamitsuen bitartez egungo munduaren erretratu fidela egitea lortzen du istorioak. Botere erlazioak, kontsumoa, itxura eta benetako nortasuna, sorkuntzaren bitartezko jainkotasunaren bilaketaren porrota… gai unibertslaka tratatzean, pertsonaien kezka eta motibazioek ikuslearen barreraino iristeko gaitasuna dute. Goi mailako aktore zerrenda apartak istorioa publiko zabalera iristea are gehiago errazten du, baina produkzio estatubatuarra izanda, gorestekoa da jaialdiak Hollywoodeko proposamen estandarretatik askoz haratago doan kontakizun baten aldeko apustua egin izana.
Osteguna, 24
– LA OBRA DEL SIGLO
Saila: HORIZONTES LATINOS
Zuzendaria: Carlos M. Quintela
Herrialdea: Kuba
Puntuazioa: 6
Jaialdiaren amaierara hurbildu ahala, nekea nabarmen handitu ohi da ikusleen artean. Egunero lau filmeko erritmoa jarraitzea ez da erreza izaten eta batzuetan bosgarren bat gehitzeak are gehiago zigortzen du gorputza. Egoera horretan ikusi genuen osteguneko lehen filma, Kubako industrializazio prozesua abiapuntutzat hartuta, garaiko iraultza sozialean bertako biztanleek gainditu behar izan zituzten zailtasunak esploratzen dituena.
Benetako pertsonen testigantzak elkarrizketa indartzen duen zuri beltzean osaturiko istorio dramatikoarekin tartekatuz, lana bizitzaren erdigune izateak gizarte erlazioetan duen eragina aztertzen du pelikulak. Urik gabe geratzen ari den arrainak ispilatzen du itotzen ari den gizartea bera. Muntaia inspiratuak eta musika pieza eraginkorrek ematen diote dramatismoa kontakizunari, baina funtsean behar bezala elkartu gabeko puzzle baten aurrean egotearen sentsazioa gailentzen da.
Trailerra:
– IONA
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Scott Graham
Herrialdea: Eskozia
Puntuazioa: 7
Istorio sinple bezain interesgarria, pantaila aurrean ikusten ez dugun iraganak ezinbestean markaturiko pertsonaia eskoziar oinazetuen saminaren bozgorailu izatea bilatzen du duela hiru urte bere lehen obrarekin ere Zinemaldian izan zen Scott Grahamen lan berriak.
Oinez ibiltzea, maitatzea, familia osatzea… askotariko gaien inguruan ezintasuna dute komunean filmeko protagonista guztiek. Bananduta igaro duten denboraren ostean elkartzen diren pertsonaien konektatzeko ezintasuna modu egokian harrapatzen du kontakizunaren erritmo pausatuak eta argazkigintza elegante bezain distanteak, betiko aldatu diren pertsonen arteko erlazioen deformazioaren erakusle argiena. Zentzu dramatikoan ez dago ezusteko aldaketarik, erraz jarraitu eta aurreikus daitekeen istoria da, baina sentimenduen arloa indartzeak sendotasuna ematen dio.
Ostirala, 25
– GRANNY’S DANCING ON THE TABLE
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Hanna Sköld
Herrialdea: Suedia
Puntuazioa: 9
Suediar zinemak eskaini zigun Zuzendari Berriak sailean harribitxi berri bat. Hanna Sköld zuzendariak stop motion teknikan oinarritu eta proposamen ausarta osatu du bere bigarren lanean. Filmean laburki ikusten ditugun benetako pertsonaien istorioarekin panpinen bitartez kontaturiko istorioaren bidez enpatizatzea lorpen handia da sortzaileen aldetik. Istoriak jarraipen dramatiko boteretsua du, hein batean, off ahots bikainarengatik, zeinak ikuslea urteetan zehar eraldatzen doazen pertsonaien larruazalean jarri eta euren bizipenak, motibazioak eta sentimenduak ulertaraztea lortzen duen.
Bi denbora lerro ezberdinetan kontaturiko istorioek modu inspiratuan egiten dute bat eta, errealitateko aktoreek antzezturiko indarkeriazko eszena lazgarriek dimentsio emozional are sakonagoa bereganatzen dute, aurrez stop motionaren bitartez pertsona horiek jasan duten sufrimendua ere presente dagoelako. Amaieran borobiltzen du filmak kontakizun osoan zehar landutako gizartetik at bizitzearen kontzeptua. Ezagutza eta aurrerapena irudikatzen dituen amona bisitariaren aldean, basoan ezkutaturiko familiak metodo zaharrean iltzaturik jarraitzen du. Bizitza ororen sortzaile den naturan bizita ere, eraldatzeko ezintasuna dute, bakardadeak barnetik suntsitzen ditu, eta horregatik sentitzen du neska gazteak amaieran bizitza eskaini dion naturari sua eman eta ihes egiteko beharra. Bizi berri bat bilatzen saiatzean, ordea, galduta dago, noraezean, ez daki zer egin edo nora joan. Zinema arloan obra landua eta alor gizatiarrean sakontasun handikoa, sortzaile berrien lanen artean jaialdian ikusitako onenetarikoa.
Trailerra:
– AFTER EDEN
Saila: ZUZENDARI BERRIAK
Zuzendaria: Hans Christian Berger
Herrialdea: Kanada
Puntuazioa: 3
Prostituzioaren prismaren bitartez sexualitatea esploratzea bilatzen duen filma, hasieratik izenburuan daraman giza sorkuntza eta Bibliaren mitologiari hain ezagunari erreferentziak egiten dizkio Hans Christian Berger zuzendari gazteak arbola eta sagarraren bitartez pekatuaren sinbologia esploratzean.
Tamalez, kontakizuna oso eskasa da. Ez dago garapen dramatikorik istorioan zehar, neska gaztea hiru aldiz geroz eta gezur gehiago esaten dituen porno audizioetan ikusten dugu, baina pertsonaiek ez dute inolako gatazkarik gainditu behar. Pelikula lineala eta aspergarria bilakatzen da denbora gutxian eta nortasuna edo desioen inguruko dilemak esploratu zitzakeen eszenak, ikuslearengan inpaktua eragin zezaketen sexu esplizituzkoen antzera, elipsiekin mozten dira bat-batean. Gazteriaren Epaimahaikide ikusi beharreko proiekzioei amaiera emateko forma tristea.
Trailerra:
– PSICONAUTAS
Saila: ZABALTEGI
Zuzendaria: Alberto Vázquez, Pedro Rivero
Herrialdea: Espainia
Puntuazioa: 8
Aurten lehen aldiz animazioak Sail Ofizialean tartea izan zuen arren, Zabaltegi sailean kokaturiko Psiconautas izan zen aste osoan zehar ikusi genuen estilo horretako bakarra. Obra oso boteretsua, helduentzako bideratuagoa dagoen animazioa izanda ere, ikuslegoaren adinaren arabera askotariko interpretazioak sorrararazteko gaitasuna duena. Istorioaren meritu nagusia laguntasuna, bakardadea, barne mamuak, bizitza eta erabakiak, onarpen soziala, balore etikoak… bezalako gai unibertsalak esploratu eta obra zinez dinamikoa osatzea da.
Kontakizun eder bezain tristea, ontasuna bilatu baina sustraietik ustelak, herdoilduak dauden sistema eta giza erlazioek dakarten ezinbesteko tragedia islatzen du. Animazioaren lanketa eta muntaia bikainak dira, pertsonaien kezkak eta istorioaren dramatismoa anplifikatzeko balio dutelako. Obra oso mamitsu baten aurrean egotearen sentsazioa pozgarria izan genuen, ikusaldi bakoitzean hausnarketa berriak sorrarazteko gaitasuna duen obra.
Trailerra:
Larunbata, 26
– LONDON ROAD
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Rufus Norris
Herrialdea: Ingalaterra
Puntuazioa: 8
Komunitate txikietako neska gazteen hilketa zinemagintza britainiarren enegarrenez jorraturiko gaia izanik, proposamen originala osatu du Rufus Norrisek bere lan berria estilo musikalean jorratzean. Abestien bitartez umorea eta sentsazio alaiak transmititu arren, kontakizunaren oinarrian dauden gertakari lazgarrien dramatismoa ez du baztertzen eta kazetarien iritzi sortzaile rola, testigantza katearen bitartez komunitateko biztanleengan hilketek duten inpaktua eta emagalduen estigmatizazioa duintasunez islatzen ditu.
Filmak funtzionatzen du kontakizunaren lanketa originalaz gain, Olivia Colman, Anita Dobson, Tom Hardy eta Kate Fleetwood bezalako maila goreneko aktoreek istorioaren aukera dramatikoak zabaltzen dituztelako. Zentzu honetan, amaiera oso interesgarria da, emagalduen bazterketa soziala eta benetako biktimen inguruan hasiera batean dirudiena baino gehiago iradokitzera iristen delako, baita film osoan zehar ikusten ez dugun epaitu eta zigorturiko hiltzailearen benetako jatorriaz ere. Istorioa ixten duen sekuentzia alai bezain enigmatikoko irudiek eta pelikulan zehar eskainitako testigantzen nahasketa biziak dimentsio berri bat ematen dio istorioari, sakonean hausnartuz gero justizia eta sententziaren inguruan bestelako begirada bat eskaini dezakeena.
Trailerra:
– UN DÍA VI 10.000 ELEFANTES
Saila: ZABALTEGI
Zuzendaria: Alex Guimerà, Juan Pajares
Herrialdea: Espainia
Puntuazioa: 7
Animazozko eta errealitateko testigantzen nahasketaren bitartez bizipen eta oroitzapen gizatiarrak uztartzen dituen istorio hunkigarria, aniztasuna bere zentzu zabalean ulertzeko interpretazioaren eta begirada pertsonal zein enpatikoaren beharra azpimarratzen dituena. Dena filmatu arren, bertako giza legea eta bizitasun magikoa ulertzea lortzen ez duen gizonarena da istoriaren funtsa ilustratzen duen adibide argi bezain poetikoa.
Sarritan pobrezia eta miseriaren kontinente huts gisa ikusi ohi dugun lurraren kontakizun mistiko eta epikoa osatu dute Guimerà eta Pajares zuzendariek. Jorratzen duen gaia, gainera, hain da malgua eta aberatsa, munduko beste edozein herrialdek pairatzen duen zapalkuntza eta gatazkazko egoeretara aplikatu daitekeela.
Trailerra:
– LES DÉMONS
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Philippe Lesage
Herrialdea: Kanada
Puntuazioa: 6
Beherakada sumatu genuen eguneko azken txanpan. Barne zein kanpo munstroak esploratzen saiatu arren, mantso eta planoa, dinamika iraultzaile baten falta bota genuen nerabezaroaren inguruko obra honetan. Zuzendari Berriak sailean gai bera jorratzen ikusi ditugun asko baino hobea izanda ere, bereziki haurrak bere izaeraren bila dituen kezkek eta zalantzek sortzen duten distantziamendua kamera lan bikainari esker, erdibidean geratzen den kontakizun baten aurrean egotearen sentsazioa da nagusi.
Mutil gazteak inozentziatik planteaturiko zalantza onberak interesgarriak dira, oinarrizko kezken isla fidela osatzen dutelako. Nortasun baten bila bere barnean egiten dituen etengabeko galderak alde batetik, gizarte kobentzioek baldintzatzen dituzten orientazio sexuala edo familia erlazioen ingurukoak bestetik. Nortasun propio horren eraikuntzan, ia beti euren arazoetan okupatuegi egotearen ondorioz nerabe protagonistaren bizitzan ausente dauden gurasoen erantzule rola ere zinez interesgarria. Muturreko erabaki eta ondorioek kontakizuna indartzen duten arren, zail egiten da istorioarekin sakonean enpatizatu eta emozionalki konexio indartsuago bat eraikitzea.
Trailerra:
– LEJOS DEL MAR
Saila: SAIL OFIZIALA
Zuzendaria: Imanol Uribe
Herrialdea: Espainia
Puntuazioa: 4
“La muerte de Mikel” eta “Días Contados” filmekin abiatuta terrorismoaren inguruko trilogia osatu du Imanol Uribek bere lan berriarekin. Parot doktrinaren aplikazioaren ondorioz kartzelatik irteten den etakide ohiak bere biktimetako baten alabarekin ezartzen duen erlazioa du oinarri, gai interesgarri bezain delikatua, eta porrot egiten duena gidoi eta antezpen eskasen ondorioz.
Uribek pertsonaien barne gatazka modu metaforikoan planteatzen du pelikularen hasieran, iraganaren zama, galdutako denboraren samina, justizia eta barkamena bezalako gai potoloak istorioaren erdigunean jarriz. Elkarrizketak, ordea, topikoz josita daude eta aktoreek ez dituzte interpretazio sinesgarriak osatzen. Inolako emoziorik eragitea lortzen ez duen Eduard Fernándezena da kasu nabarmenena; zentzu horretan, filmak beste dimentsio bat izango zukeen etakideak inguratzen duen munduarekiko sentitzen duen deskonexioan sakondu izan balu. Euren bizitzako gizon estimatuena kendu zien hiltzailearen inguruan hizketan ama eta alabak duten eszena boteretsua filmak izan zezakeen indar emozionalaren isla den bezala, ordura arte eraikitako guztia pikutara bidaltzen duen amaiera da Uriberen azken lanaren porrotaren erakusle nagusia.
Trailerra:
Kantitatean gainditzea zaila izango den arren, hurrengo edizioan kalitatean hobetu, sail guztiak dastatu eta jaialdiaren perspektiba zabalago batez gozatzea espero dugu. Datorren urtera arte!
Kameraren Atzean 